مومیایی مردان نمکی - دروازه پرشیا

در منطقه چهره آباد زنجان در فاصله ای نه چندان دور از روستای حمزه لو، معدن نمکی زنجان قرار گرفته است که یکی از معادن مهم نمک ایران به شمار می آید، تا سال 1372 بهره برداری از این معدن به صورت کاملا سنتی صورت می گرفته است اما در این سال تصمیم گرفته شد تا با ماشین آلات از این معدن بهره برداری مدرن انجام پذیرد. روایت مردان نمکی درست از همین جا شروع می شود.

روایت مردان نمکی

داستان مردان نمکی از این قرار است که با شروع بهره برداری از این معدن و حفاری آن، کارگران با جسدی روبرو شدند که موهای خاکستری رنگ و بلندی داشت، با گزارشات مربوطه و رسیدن باستان شناسان به این منطقه و متوقف شدن کار بهره برداری، آنالیز ها بر روی این مرد نمکی شروع شد. با کاوش های گسترده ای که در این منطقه انجام شد، اجساد دیگری نیز در این معدن کشف و استخراج شد. پس از استخراج کامل این اجساد و اشیائی که در نزدیکی آن ها کشف شده بود و انتقال آن ها به مراکز مربوطه، تحقیق و آنالیز بر روی این مومیایی ها شروع شد که سبب دست یافتن به نتایج مفیدی شد. این اجساد در کمال تعجب تا به امروز کاملا حفاظت شده اند به طوری که حتی گوشت آن ها نیز با گذشت 1700 سال از بین نرفته و سالم مانده اند. با آنالیز های صورت گرفته باستان شناسان دریافتند که دلیل سالم ماندن این اجساد در طول این مدت طولانی دفن شدن آن ها در نمک بوده است و نمک به عنوان یک ماده نگهدارنده عمل نموده است که موجب سالم ماندن این اجساد شده است. به همین خاطر این اجساد به مردان نمکی نام گرفته اند.

اولین جسدی که در این منطقه کشف شد به نام مرد نمکی 1 شناخته شده است، این جسد مربوط به مردی حدود 40 ساله می باشد که از آن تنها سر و قسمتی از پای چپ آن به همراه کفش او به جای مانده است، حتی موهای این مرد نیز کاملا سالم مانده و از بین نرفته است، آن طور که پیداست بر روی صورت این جسد جراحتی دیده می شود که به گفته باستان شناسان به نظر می رسد دلیل مرگ این مرد اصابت جسم سختی به جمجمه او می باشد، به همراه جسد این مرد یک چاقوی آهنی و گوشواره ای طلا نیز یافت شده است که نشان می دهد این مرد شخص مهمی در دوران حیات خود بوده است. تخمین زده می شود دوران زیست این مرد نمکی به امپراتوری ساسانی باز می شود.

از دیگر اجسادی که در کنار جسد مرد نمکی 1 یافته شده است می توان به مردی میانسال اشاره نمود که تنها در فاصله حدود 15 متری آن دفن شده بود، در میان این اجساد، جسد یک پسر نوجوان نیز به چشم می خورد. این اجساد به قدری محافظت شده اند که حتی اعضای داخلی بدن آن ها نیز سالم مانده و تجزیه نشده اند. باستان شناسان با آنالیز های جامع و کاملی که بر روی این اجساد در طی سال های متمادی انجام داده اند به این نتیجه رسیدند که منطقه چهره آباد یک قبرستان نیست و در زمان زیست این اجساد نیز معدن نمک بوده که این مردان در حین استخراج نمک از معدن دچار سانحه شده اند و زیر آوار نمک دفن شده اند، باستان شناسان احتمال می دهند که این معدن چندین بار فرو ریخته و اجساد بسیاری در این منطقه وجود دارند که هنوز کشف نشده اند، چرا که اجساد یافت شده در این منطقه مربوط به دوره های مختلفی می باشد و تخمین زده می شود که این معدن در دوره های امپراتوری هخامنشی، اشکانی و ساسانی مورد استفاده قرار می گرفته است.

محل نگهداری مردان نمکی

احتمالا برای شما سوال پیش می آید که موزه مردان نمکی کجاست؟ در پاسخ این سوال باید بگوییم که بعد از تحقیقات صورت گرفته بر روی این اجساد، جسد مرد نمکی 1 به موزه ملی ایران واقع در تهران انتقال داده شد، اما پنج جسد دیگری که در این منطقه یافت شده اند به موزه باستان شناسی زنجان انتقال یافتند. این اجساد در قاب های شیشه ای و در محیطی کاملا حفاظت شده نگهداری شدند و در این موزه ها در معرض نمایش قرار گرفتند، اما متاسفانه بعد از گذشت چند سال در حدود سال 1387 متوجه شدند که این اجساد رو به زوال هستند، با تحقیقات صورت گرفته به وسیله کارشناسان، دلیل این زوال حفظ اجساد در شرایط نا مناسب گزارش شد که به سبب ترک برداشتن پوشش پلکسی گلاسی بوده است که اجساد در آن قرار داده شده بودند، این ترک به قدری جزئی بوده که به راحتی دیده نمی شده، اما خوشبختانه بلافاصله این پوشش تعویض و از بدتر شدن شرایط این مومیایی ها جلوگیری شد، در حال حاضر این اجساد در شرایطی کاملا مطلوب قرار گرفته اند و همه چیز تحت کنترل موزه ها می باشد.

علاقه مندان برای بازدید از این اجساد می توانند با استفاده از تور داخلی به موزه های نام برده مراجعه فرمایند و از نزدیک به تماشای مردان نمکی 1700 ساله بنشینند.

زمان بازدید موزه مردان نمکی زنجان : ساعت کاری این مجموعه در شش ماه اولی سال از ساعت 8:30 الی 19:00 و در شش ماه دو سال از ساعت 8:30 الی 18:30 می باشد.

قیمت بلیط موزه مردان نمکی زنجان : قیمت بلیط این مجموعه برای گردشگران داخلی 4 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 30 هزار تومان می باشد.

آدرس موزه مردان نمکی زنجان : زنجان، سبزه میدان، عمارت ذوالفقاری.

زمان بازدید موزه ملی ایران : ساعات کاری موزه ملی ایران نیز در شش ماه اول سال از ساعت 9 الی 19 و در شش ماه دوم سال 8 الی 7 می باشد.

قیمت بلیط موزه ملی ایران : هزینه بلیط بازدید از موزه ایران باستان واقع در موزه ملی ایران برای گردشگران خارجی 5 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 30 هزار تومان می باشد. گفتنی است هزینه بازدید از موزه دوران اسلامی جداگانه می باشد.

آدرس موزه ملی ایران : تهران، خیابان امام، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن، شماره یک، موزه ملی ایران.

منبع: www.thevintagenews.com